- Home
- Fietsen verandert levens
- Leren fietsen in de praktijk: Inspirerende projecten van De Fietsschool
- Case: Kwetsbare kinderen in de bakfiets naar school in 'Vol aan de bak!'
Case: Kwetsbare kinderen in de bakfiets naar school in 'Vol aan de bak!'
In het project 'Vol aan de Bak!' stimuleerde De Fietsschool in 2024 het gebruik van de bakfiets als flexibel, gedeeld en duurzaam vervoermiddel om kinderen van het woonwagenpark in Leuven naar school te brengen. Ambitie van het kleinschalige project was om ervoor te zorgen dat die kinderen frequenter naar school gaan.
Mobiliteitsarmoede leidt tot leerachterstand
Sinds enkele jaren huisvest een woonwagenpark net buiten Leuven een Roma-gemeenschap met ongeveer 30 kinderen van schoolgaande leeftijd. Omwille van verschillende redenen gaan veel van deze kinderen niet regelmatig naar school. Ze zijn vaak afwezig. Hierdoor lopen ze leerachterstand op.
Een van de belangrijkste verklaringen voor de beperkte schooldeelname is mobiliteitsarmoede. Voor veel gezinnen is het niet eenvoudig om op school te geraken. Die ligt op ongeveer 3 kilometer van het woonwagenpark.
Ten eerste hebben de gezinnen over het algemeen geen eigen fiets of auto. Ten tweede ligt het woonwagenpark vrij afgelegen, en is er geen busverbinding naar het stadscentrum. Te voet is de afstand te groot. Tot slot speelt er ook een cultureel element mee. De verantwoordelijkheid om de kinderen op school te krijgen ligt bij de mama's. Zij hebben doorgaans echter geen rijbewijs, en zijn afhankelijk van hun echtgenoten om zich te verplaatsen.

Samen in de bakfiets naar school
Terreinwerkers op het woonwagenpark kregen van bewoners het signaal dat een bakfiets zou kunnen helpen om vlotter met de kinderen op school te geraken. Er werd een bakfiets aangekocht. Met steun van het Brussels Airport Fund werd De Fietsschool ingeschakeld om bewoners veilig met die fiets te leren rijden.
Dat bleek makkelijker gezegd dan gedaan. Er bleek een enorme weerstand bij de mama's om zelf op het zadel te springen. Die weerstand kon De Fietsschool niet overwinnen, en dus besloten we de aanpak te herdenken. we werkten een systeem uit met gedeelde verantwoordelijkheden. De Fietsschool stond in voor het vervoer van de kinderen naar school. Ouders zorgden er dan weer voor dat hun kinderen 's ochtends tijdig klaarstonden om opgepikt te worden door de bakfiets, en haalden hun kinderen 's namiddags zelf af aan de schoolpoort.

Meer schooldeelname, minder leerachterstand
Concreet kozen we ervoor om de twee meest kwetsbare gezinnen op het woonwagenpark te ondersteunen met ritjes naar school. We boden dagelijks een rit aan, en dat vanaf de paasvakantie van 2024 tot het einde van dat schooljaar. Bij de start van het project maakten vier kindjes, afkomstig uit twee gezinnen, gebruik van de bakfiets. Nadien sloot nog een vijfde kindje uit een van die gezinnen aan.
Gedurende de looptijd van het bakfietsproject steeg de aanwezigheid van de kinderen op school significant. Hun leerachterstand verminderde. Alle kindjes rondden hun leerjaar succesvol af en konden doorstromen naar het volgende leerjaar. Ook leerkrachten waren unaniem positief over de actie. Ze zagen de aanwezigheid op school toenemen, de schoolresultaten verbeteren, en de kinderen zelf helemaal openbloeien.
ritten
keer
aanwezigheid op school
Wordt vervolgd...
De kinderen dagelijks op school krijgen met de bakfiets was uitdagend. De positieve impact op hun schooldeelname en leerontwikkeling toont echter aan dat de aanpak met gedeelde verantwoordelijkheden werkt. Daarom zocht De Fietsschool in de zomervakantie van 2024 naar vrijwilligers die het vervoer van de kinderen met de bakfiets op zich zouden kunnen nemen in het schooljaar 2024-2025. Twee vrolijke vrijwilligers tekenden in. Zo zit de bakfiets ook dit jaar weer vol!

"Het valt op dat de kinderen vaker aanwezig zijn sinds de start van het project. Zelfs de kleine zus komt nu mee. Joepie! We zijn goed op weg naar frequentere schooldeelname."
Meer weten over dit project?
Wil jij meer weten over de opzet, aanpak en resultaten van dit project?